Timmeren aan de Vrouwgelenweg

Op 1 oktober 2021 komt er een einde aan één van Ambachts oudste timmerbedrijven. In 1922 richtte Cornelis Bax het timmerbedrijf C.Bax op, gevestigd aan de Vrouwgelenweg 7 in Hendrik-Ido-Ambacht. Zijn zoons, P.A. Bax en Cornelis Bax Jr. namen in 1960 het bedrijf van hun vader over. Klaas Bax, de kleinzoon van Cornelis is samen met Ies van Driel sinds 1988 eigenaar van Timmerbedrijf Bax bv. De huidige eigenaars blikken met trots en ook met enige weemoed terug op 99 jaar timmeren aan de Vrouwgelenweg. 

Het einde van timmerbedrijf Bax
“Die 99 jaar klopt niet helemaal, want ons bedrijf is sinds 2010 in Zwijndrecht op het bedrijventerrein Bakestein gevestigd”, vertelt Klaas Bax. “We moesten voor de bouw van de Volgerlanden wijken. Na 8 jaar moeizaam onderhandelen met de gemeente over een nieuwe locatie zijn we samen met andere Ambachtse bedrijven naar Zwijndrecht verhuisd, waar we met open armen werden ontvangen. Het einde van timmerbedrijf Bax kent meerdere oorzaken. “Ik loop tegen mijn pensioen en Ies is al een paar jaar met pensioen. We hebben geen opvolger kunnen vinden en daarom geprobeerd het bedrijf te verkopen, maar ook dat is niet gelukt. Gelukkig hebben al onze 5 vaste werknemers een nieuwe bestemming kunnen vinden, zodat wij er met een gerust hart mee stoppen”.

Specialist in scheepstimmerwerk
Het betimmeren van schepen heeft de Baxen altijd al in het bloed gezeten. Zo werkten zowel Arie Bax als Cornelis Bax, de overgrootvader en grootvader van Klaas als scheepstimmerman op de scheepswerf Jonker en Stans. Toen Cornelis Bax in 1922 de kans kreeg om 2 huizen en een schuur aan de Vrouwgelenweg te kopen besloot hij een reeds lang bestaande wens van hem in vervulling te doen gaan en voor zich zelf te beginnen. Cornelis Bax is al kort na de start van het timmerbedrijf begonnen met het betimmeren van schepen. In de loop van de tijd is dat uitgegroeid tot de specialisatie van het bedrijf. “In die 99 jaar hebben wij 708 nieuwe schepen betimmerd”, neemt Ies het stokje over. “Onze belangrijkste opdrachtgever was eerst de Deltawerf in Sliedrecht en nadat deze werf was opgegaan in IHC Delta Shipyard werd dat de scheepswerf Neptune uit Hardinxveld-Giessendam. We hebben op alle mogelijke schepen gewerkt. Op sleepboten, vissersvaartuigen, zandzuigers, duwboten, pontons, veerboten, binnenvaartschepen, noem maar op. De grootste door ons betimmerde schepen zijn de vermaarde zeeslepers Simson en Stentor van Wijsmuller en 12 sleepboten voor de Koninklijke Marine. En in 2004 hebben we, samen met timmerlieden uit alle windstreken meegewerkt aan het grootste zeilschip ter wereld: ‘De Royal Clipper’”.

Timmerbedrijf Bax door de jaren heen
Hoewel het bedrijf gespecialiseerd is in scheepsbetimmeringen heeft timmerbedrijf Bax in de loop van de tijd en afhankelijk van de omstandigheden naast scheepsbetimmeringen ook heel wat andere producten gemaakt. In de crisis van de dertiger jaren richtte het bedrijf zich bijvoorbeeld noodgedwongen op de opkomende transportsector. Ze maakten laadbakken en vloeren en soms complete cabines voor auto’s. Tijdens de oorlogsjaren was er grote schaarste aan materialen, zodat alleen noodzakelijk onderhoudswerk kon doorgaan. De overige tijd werd gevuld met het vervaardigen van nieuwe artikelen als schrijfbureaus, boekenkasten en andere meubelen. Zo werd het meubilair gemaakt voor diverse scholen en voor enkele Ambachtse kerken. Voor de Open Hof kerk waren dat bijvoorbeeld de banken, de kansel en de orgelgalerij, zoals die er ook nu nog te zien zijn.

Tot slot
“Wij hebben altijd met veel plezier gewerkt en zijn trots op alle mooie producten, die wij samen met onze werknemers in de afgelopen 99 jaar het licht hebben doen zien”, aldus de laatste eigenaars van Timmerbedrijf Bax tot slot.

Tekst en foto: Jan O’teur