Herinneringen aan sleepdienst Broedertrouw

Al jarenlang vormt het Veerplein een bruisende plek, wat zijn sporen nalaat. Maar binnenkort wordt het Veerplein opgeknapt, evenals de nabijgelegen kade Zomerlust. Daar komt wellicht een gedenkteken ter herinnering aan sleepdienst De Broedertrouw. “Het gaat om een bronzen plaquette waarop mijn grootvader staat afgebeeld. Hij was namelijk de oprichter van De Broedertrouw en vestigde zich aan de kade bij Zomerlust”, verduidelijkt kleinzoon Wim den Boer die nu aan het Veerplein woont.

Zelf was Den Boer al van kinds af aan betrokken bij de Broedertrouw. “Toen ik in 1939 geboren werd, was mijn vader mede-eigenaar van het familiebedrijf en liet ons al snel meevaren op de Broedertrouw I. Als kind vond ik dat geweldig! Ik herinner me nog dat we gingen varen op bijzondere dagen, zoals Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag of Tweede Pinksterdag. Zo meerden we aan bij leuke plaatsen, zoals Gorinchem, slot Loevestein of Hoek van Holland en onderweg klom ik graag in de mast omhoog”, vertelt Den Boer glimlachend. Aan wal beleefde hij ook een goede kindertijd: “Ik kijk terug op een fijne jeugd en nog altijd koesteren we onze hechte familieband”.

Schipbreuk in oorlogsjaren
In 1940 brak de Tweede Wereldoorlog uit, die de Broedertrouw in woeliger vaarwater bracht, al heeft Den Boer nauwelijks honger geleden. Hij vertelt: “Wij kenden geen honger; mijn opa was tuinder en mijn vader had kolen aan boord die hij kon ruilen voor spek, vlees, eieren en vis. ‘s Avonds 30 november 1943 raakte de oorlog ons voor het eerst persoonlijk. Ik herinner me die avond nog heel goed, wij zaten op de rand van ons bed toen een oom, Kees de Jong, binnenkwam. Hij vertelde dat de boot van mijn vader door Engelse vliegtuigen beschoten was. Hoewel de aanval een vergissing bleek te zijn, was het vaartuig wel gezonken. Maar gelukkig was mijn vader ongedeerd gebleven. Later vertelde hij altijd “dat hij zijn leven gered had in de hel”, dat is de ruimte helemaal onder in de boot, waar mijn vader zich had verstopt. Hij wist namelijk dat de bovenkant van een boot veel gemakkelijker te raken was vanuit een vliegtuig.”

Watersnoodramp
Na de oorlog ontwikkelt de Broedertrouw zich verder; de onderneming bouwt een kantoortje aan de Zomerlust en vervangt stoom- door motorslepers. Er is volop werk door de wederopbouw van Nederland en na de watersnoodramp (1953) is de vraag naar sleepboten nog groter. Om haar boten te bemannen zocht de Broedertrouw matrozen en kapiteins, zodat Den Boer bij de sleepdienst ging werken, eerst als matroos en later als kapitein. Zo beleefde hij spannende momenten, zoals de watersnoodramp: “Op de avond voor de overstroming heeft mijn vader, samen met zijn broer, de burgemeester van Zwijndrecht geadviseerd om de (kerk)klokken te luiden. Het geluid moest de bevolking alarmeren. ’s Nachts is er nog een sleepboot uitgevaren om een schip in het dijk-gat bij Papendrecht te manoeuvreren. Zo wist de bemanning de dijk provisorisch te dichten. Verder zie ik nog steeds voor me hoe mijn vader een grote teil vol water de trap op naar zolder sjouwde; hij wist hoe belangrijk water zou zijn, als de polder zou overstromen.” Na de ramp werd de Broedertrouw betrokken bij de aanleg van de Deltawerken. Daarnaast wisten veel Ambachtse scheepssloperijen de sleepdienst te vinden. Den Boer hielp bij verschillende klussen, waarna hij in 1961 aan wal ging werken.

Tekst: Jan-Willem Schneider
Foto: Privécollectie Wim den Boer