Vele duizenden vogels trekken nu dagelijks door, en met een beetje geluk zweeft er dan opeens een rode wouw boven je hoofd.
Vele duizenden vogels trekken nu dagelijks door, en met een beetje geluk zweeft er dan opeens een rode wouw boven je hoofd. Foto: Cornelis Fokker

Vogeltrek is in volle gang

Algemeen

Op dit moment is de vogeltrek in volle gang en veel soorten keren nu terug uit de overwinteringsgebieden in Afrika. Veel vogelaars zijn in deze tijd van het jaar dan ook aan het trektellen, waarbij alle overtrekkende soorten en aantallen worden genoteerd. 

De meest talrijke soort op dit moment is de graspieper, een klein grijsbruin vogeltje dat doortrekt naar Scandinavië om daar in graslanden te gaan broeden. Ook boerenzwaluwen en gele kwikstaarten komen nu massaal binnen. Allemaal insecteneters die de koude, Nederlandse winter haddem verwisseld voor het warme Afrika. Naast deze kleine vogels trekken nu ook veel steltlopers door. Deze soorten met lange poten en lange snavels, die hun voedsel in de (natte) bodem zoeken, gaan allemaal door richting de toendra. Eén van de meest talrijke doortrekkende soorten is nu de regenwulp. Het neefje van de wulp die ook in Nederland broedt, maar dan met net een wat kortere snavel, duidelijk streep boven het oog en een opvallend andere roep. Ook het broedgebied van deze soort is anders, want regenwulpen broeden op de toendra. In het uiterste noorden van Scandinavië dus en verder oostwaarts, waar nu alles nog bevroren is en bedekt onder de sneeuw. Zodra de sneeuw daar verdwenen is moeten ze gelijk kunnen gaan starten met broeden, dus de timing van deze soort is cruciaal.

Ook trekken in deze tijd van het jaar veel roofvogels door. Afgelopen dagen zijn over de Crezéepolder bijvoorbeeld meerdere visarenden gezien. Deze visetende roofvogels broeden rondom de meren in de Scandinavische landen en zijn hier met name op doortrek. Ook de zwarte wouw en rode wouw zijn roofvogels die je met mooi weer over kan zien trekken. Deze soorten broeden vrijwel niet in Nederland, maar met name na een aanhoudende oostenwind trekken ze via Nederland naar de broedgebieden in Duitsland. Slechts een paar weken per jaar heb je dan ook kans om deze soorten te zien, maar het blijft ook dan nog geluk hebben. Elke vogelaar probeert in deze tijd van het jaar dan ook geregeld omhoog te kijken, want er kan zomaar wat leuks in de lucht zweven!

Ook het smelleken trekt op dit moment door. Dit is een kleine valkachtige, die net als veel van de trekvogels op de toendra broedt. Deze soort trekt dus letterlijk mee met zijn prooi naar het noorden. Ook boomvalken hebben daar een handje van. Deze valk broedt wel in Nederland en eet met name zwaluwen en libellen, prooien die je in de winter in Nederland niet zal vinden. Net zoals de boomvalk dus!

Naast de trek overdag is er ook ‘s nachts nog minstens evenveel gaande. Het gaat daarbij om verplaatsingen van vele miljoenen vogels. Elke week hoor je dat weer andere soorten zijn teruggekeerd, zoals braamsluipers, nachtegalen en gekraagde roodstaarten. Op een ochtend kan een soort opeens weer massaal te horen zijn, terwijl de dagen ervoor de soort nog ontbrak. Kennelijk is er dan een goede treknacht geweest, maar veel weten we daar nog niet van. Genieten is het echter zeker!

Heeft u vragen, zelf wat onbekends gezien of andere opmerkingen? Mail me gerust:
cornelisfokker@gmail.com