Belgisch Zwijndrecht wint Grote Zwijndrechtse Taalstrijd 2018

Een taalstrijd, het klinkt wat verontrustend. Het riekt naar Vlaams-nationalisme of minstens naar bekvechten over taal. Dat valt mee, want ondertussen is het een gezellige, jaarlijkse taalquiz geworden. Woensdagavond 7 maart was het opnieuw zover. De deelnemers kwamen uit Belgisch en Nederlands Zwijndrecht, waaruit dit jaar enkel VWO-5-leerlingen van het DevelsteinCollege meededen. "De Taalstrijd biedt een mooie kans om onze leerlingen met taal in contact te brengen", verduidelijkte Maurice Broere, leraar Nederlands. Maar ondanks deze vernieuwing wist een Belgisch team toch te winnen.

De Taalstrijd is een jaarlijks hoogtepunt van de stedenband tussen Belgisch en Nederlands Zwijndrecht. Politiek verantwoordelijk is CU/SGP-wethouder Aaike Kamsteeg, al is de stedenband onder zijn voorgangers ontstaan. "In 2004 startte de Stichting Internationale Contacten Zwijndrecht (S.I.C.Z.) een stedenband met het Belgische Zwijndrecht. Om de samenwerking vorm te geven, organiseren beide gemeenten sindsdien een jaarlijkse dicteewedstrijd. De locatie wisselt jaarlijks, zodat we geen enkele gemeente voortrekken. In 2012 voegde de S.I.C.Z. enkele onderdelen aan het dictee toe, zoals woordritsen. Verder wijzigde ze de naam in "Grote Taalstrijd", naar voorbeeld van een Vlaams Radio 1-programma." Toen Kamsteeg dit vertelde, had een man het podium betreden. Het was de Vlaming Paul Schrijvers die deze editie van de Grote Taalstrijd zou presenteren.

Taalstrijders
Terwijl Schrijvers stond te wachten, vulde de zaal zich met de taalstrijders. De Develstein-leerlingen vormden vijfkoppige teams, evenals hun Belgische tegenstanders. Hun teams bestonden vooral uit ouderen en bibliotheekpersoneel. Verder naar achteren zat Chris Moorman, raadslid van ABZ (Algemeen Belang Zwijndrecht), en daar zat hij niet geheel toevallig. "Nee, ABZ wil laten zien dat ze de band met Belgisch Zwijndrecht wél serieus neemt, zodat ik meegekomen ben", legde Moorman uit. "En schrijf maar op dat ik er als enige raadslid bij was", lachte hij nog. Toch had Moorman wel gelijk, want al zijn mede-raadsleden schitterden door afwezigheid. Maar dat kon de pret niet drukken; de Taalstrijd barstte bijna los. Nadat ook de juryleden zaten, verschenen de eerste vragen op een scherm.

Spelling
Enkele secondes later vormde de zaal een decor van flitsende en strepende pennen, soms afgewisseld door een lach. Nu was de Taalstrijd echt losgebarsten en hij bestond, evenals vorig jaar, uit tien onderdelen. Het eerste onderdeel, "Spelling", was vrij klassiek. Presentator Schrijvers dicteerde enkele woorden die de taalstrijders correct moesten opschrijven. Voorbeelden waren: "blocnote" en "chlamydia". Nadat de taalstrijders hun antwoorden ingeleverd hadden, gonsden spanning en gefluister door de zaal. Maar al snel verklapte Schrijvers de correcte spelling, waarna sommige taalstrijders elkaar veelbetekenend aankeken. "Zie je nu dat ik toch gelijk had", fluisterde er een. "Ach, nieuwe ronde, nieuw kansen", antwoordde zijn buurvrouw schouderophalend.

Het afscheid
Het volgende onderdeel bevatte hersenkrakers van een ander kaliber. Hier kregen de taalstrijders telkens drie Engels- of Franstalige woorden, maar één ervan had een Nederlandstalige herkomst. Welke was dat? Het was aan de taalstrijders om feit van fictie te onderscheiden. Na een pauze mochten de taalstrijders nadenken over bibliotheek-gerelateerde vragen, bijvoorbeeld over de oorsprong van het woord "bibliotheek". Even voordat de uitslagen bekend werden, kreeg wethouder Kamsteeg plots een beurt. "Omdat u na de verkiezingen stopt als wethouder, willen wij u een afscheidsdictee afnemen", klonk het. Kamsteeg bevestigde zijn voorgenomen loopbaanverandering, maakte het dictee en al snel volgde de uitslag. Kamsteeg scoorde 70% goed en… een Belgisch team had gewonnen! Desondanks kijken de deelnemers terug op een gezellige avond, zonder noemenswaardig bekvechten.